Kengetallen zijn getallen die de verhouding uitdrukken tussen bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en kunnen helpen bij de beoordeling van de financiële positie van de gemeente. Voor de beoordeling van de financiële positie is het belangrijk dat zowel naar de balans als naar de exploitatie wordt gekeken. In de kengetallen structurele exploitatieruimte en belastingcapaciteit komt tot uitdrukking of de gemeente over voldoende structurele baten beschikt, en welke mogelijkheid er is om de structurele baten op korte termijn te vergroten. De kengetallen netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen, solvabiliteitsratio en grondexploitatie hebben betrekking op de balans.
In onderstaande tabel zijn ook de signaleringswaarden van de provincie opgenomen die gebruikt worden om aan te duiden in hoeverre gemeenten risico’s lopen; hierbij is categorie A het minst risicovol en categorie C het meest risicovol.
Kengetallen | Signaleringswaarden provincie | Rekening | Begroting | Begroting | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
A | B | C | 2023 | 2025 | 2028 | |
Netto schuldquote | < 90% | 90 - 130% | > 130% | 96,6% | 114,6% | 137,5% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | < 90% | 90 - 130% | > 130% | 81,7% | 100,6% | 124,8% |
Solvabiliteitsratio | > 50% | 20 - 50% | < 20% | 19,5% | 18,2% | 15,8% |
Grondexploitatie | < 20% | 20 - 35% | > 35% | 9,2% | 10,1% | 9,3% |
Structurele exploitatieruimte | > 0% | 0% | < 0% | 5,6% | 4,1% | 0,1% |
Belastingcapaciteit | < 95% | 95 - 105% | > 105% | 84,6% | 85,1% | 84,1% |
Toelichting bij de netto-schuldquote
Ten opzichte van de jaarrekening 2023 stijgt de netto schuldquote de komende jaren. Dit komt doordat er meerjarig flinke investeringen zijn begroot en daarnaast nog vele investeringen niet zijn uitgevoerd van voorgaande jaren. De niet uitgevoerde investeringen van voorgaande jaren bedragen € 180 miljoen. Deze investeringen zijn in de balans over 5 jaren verdeeld (€ 36 miljoen per jaar) bovenop de meerjarig begrote investeringen in deze begroting (2025: 54 miljoen, 2026: 35 miljoen, 2027: 30 miljoen, 2028: 22 miljoen). Voor al deze investeringen moeten leningen aangetrokken worden om deze te financieren waardoor de netto schuldquote stijgt.
Op basis van ervaringen uit het verleden blijkt dat er echter gemiddeld voor € 40 miljoen per jaar wordt geïnvesteerd en investeringen een langere looptijd hebben dan vooraf begroot. De verwachting is dan ook dat werkelijk (jaarrekening) de netto schuldquote minder zal stijgen dan hier gepresenteerd. We zijn bezig met het optimaliseren van de investeringsplanning waardoor in de toekomst realistischer kan worden begroot en de netto schuldquote een beter beeld van de werkelijkheid zal geven.
Toelichting bij solvabiliteitsratio
Door bovengenoemde investeringen stijgt het balanstotaal en daarmee daalt de solvabiliteitsratio. Bij werkelijke lagere investeringen stijgt het balanstotaal minder snel en zal het solvabiliteitsratio daardoor ook minder gaan dalen. Verder is de berekening exclusief het rekeningresultaat 2024 en de begrotingsresultaten vanaf 2025.
Toelichting bij grondexploitatie
De grondexploitatie is binnen onze gemeente ten opzichte van de gestelde norm niet risicovol.
Toelichting bij structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte is voor 2025 uitstekend. Vanaf 2026 neemt deze ruimte fors af wegens minder rijksmiddelen in het gemeentefonds (ravijn).
Toelichting bij belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit is goed, dit omdat we de afgelopen jaren terughoudend zijn geweest met het verhogen van de woonlasten.